Διεθνής Ημέρα των Ρομά: Ισότιμη πρόσβαση και καταπολέμηση των διακρίσεων
Αθήνα, 8 Απριλίου 2022
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), ως ο Εθνικός Θεσμός για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΘΑΔ), παρακολουθεί στενά από την ίδρυση της τα ζητήματα μεταχείρισης των Ρομά αποδίδοντας μεγάλη σημασία στην προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων τους. Παράλληλα, μέσω του συμβουλευτικού της ρόλου προς την Πολιτεία, ως το ανεξάρτητο συμβουλευτικό της όργανο, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο παρέχοντας συνεχή συμβουλευτική στους αρμόδιους φορείς του κράτους, προάγοντας ταυτόχρονα την κοινωνική ευαισθητοποίηση και τις εκπαιδευτικές της δραστηριότητες στο συγκεκριμένο πεδίο.
Πρόσφατα η ΕΕΔΑ συμμετείχε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του έργου “Ανάπτυξη της εθνικής πλατφόρμας διαλόγου και διαβούλευσης για θέματα Ρομά του Εθνικού Σημείου Επαφής- ROMA PLATFORM 2020», το οποίο διοργάνωσε το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων στις 18 και 19 Μαρτίου 2022. Την Εθνική Επιτροπή εκπροσώπησε η Επιστημονική Συνεργάτιδα Κατερίνα Χαροκόπου, στο πάνελ με θέμα «Ο ρόλος και οι κατευθυντήριες των Διεθνών Οργανισμών και Ανεξάρτητων Αρχών», όπου καλωσόρισε τη νέα Εθνική Στρατηγική για τους Ρομά 2021-2030, επαναλαμβάνοντας, μεταξύ των άλλων, την ανάγκη απαρέγκλιτου σεβασμού των δικαιωμάτων της ευάλωτης αυτής κοινωνικής ομάδας και άμεσης ουσιαστικής πρόληψης και καταπολέμησης του παγίου φαινομένου των διακρίσεων σε βάρος τους, καθώς και την ανάγκη για λήψη κατάλληλων μέτρων για την προστασία από τον ρατσισμό εναντίον τους με έμφαση σε γυναίκες και παιδιά Ρομά.
Επίσης η ΕΕΔΑ συμμετείχε στις διήμερες εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Στρασβούργο στις 23 και 24 Φεβρουαρίου 2022, για το κλείσιμο του κοινού προγράμματος ΕΕ και Συμβουλίου της Ευρώπης JUSTROM 3, για την πρόσβαση των γυναικών Ρομά στη Δικαιοσύνη. Στην τοποθέτησή της, η Πρόεδρος της ΕΕΔΑ Μαρία Γαβουνέλη αναφέρθηκε στις πολλαπλές διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που ανήκουν στην κοινότητα των Ρομά στην Ελλάδα και στη συνεργασία της Εθνικής Επιτροπής με το πρόγραμμα JUSTROM για την ενδυνάμωση των γυναικών Ρομά και την αποτελεσματική πρόσβασή τους στη Δικαιοσύνη μέσω δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης και κατάρτισης.
Μια ακόμα πρωτοβουλία που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ά Κύκλου Σεμιναρίων με θέμα "Δημόσια Διοίκηση και Ευάλωτες Ομάδες" που οργάνωσε η ΕΕΔΑ σε συνεργασία με την Ένωση Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΝΑΠ - ΕΣΔΔΑ) για αποφοίτους της ΕΣΔΔΑ, ήταν η πραγματοποίηση σεμιναρίου, στις 6 Οκτωβρίου 2021, με θέμα: «Τα δικαιώματα των Ρομά και η Πρόσβασή τους σε Υπηρεσίες» στο οποίο μιλήσαν η Αλεξάνδρα Καραγιάννη, Ειδική Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της ΕΛΛΑΝ – ΠΑΣΣΕ και ο Ηλίας Γιαννόπουλος, Νομικός Σύμβουλος της ΕΛΛΑΝ-ΠΑΣΣΕ.
Τέλος η ΕΕΔΑ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, συντάσσει και υποβάλλει παράλληλες εκθέσεις στα διεθνή, περιφερειακά και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα με αναφορές στη συμμόρφωση των εθνικών πολιτικών και της νομοθεσίας με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές διατάξεις περί προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στις εκθέσεις αυτές, εξετάζεται μεταξύ άλλων, η αποτελεσματική εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την προστασία των δικαιωμάτων των Ρομά στην Ελλάδα. Το 2021 η ΕΕΔΑ έδωσε στη δημοσιότητα τη συνεισφορά της στο πλαίσιο της εκπόνησης της Νέας Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά για την περίοδο 2021-2027. Η ΕΕΔΑ αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών επισημαίνοντας τις ακόλουθες βασικές πτυχές για την ενδυνάμωσή τους και την επιτυχή κοινωνική τους ένταξη:
- πρόσβαση στην εκπαίδευση - και εξασφάλιση της φοίτησης στο σχολείο - για κορίτσια Ρομά που συχνά εγκαταλείπουν το σχολείο για να συνάψουν πρόωρο γάμο ή λόγω τοκετού
- ίσες ευκαιρίες απασχόλησης για τις γυναίκες Ρομά με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας και
- αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε αστικές, ποινικές και διοικητικές υποθέσεις
- ενδυνάμωση μέσω της ενημέρωσης για ζητήματα οικογενειακού προγραμματισμού σε γυναίκες και κορίτσια Ρομά
Σήμερα, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα των Ρομά, η ΕΕΔΑ εκφράζει τη δέσμευσή της ότι θα συνεχίσει και θα ενισχύσει τις προσπάθειές της για την αντιμετώπιση του κοινωνικοοικονομικού αποκλεισμού των Ρομά και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους μέσω της προώθησης της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την υγεία και τη στέγαση.