H κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα για το έτος 2022 – Ετήσια Έκθεση ENNHRI και ΕΕΔΑ
Για τέταρτη συνεχή χρονιά, η ΕΕΔΑ ανταποκρινόμενη στο καθήκον της, ως εθνικός θεσμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να παρακολουθεί την κατάσταση του κράτους δικαίου στη χώρα μας συμμετείχε με συμβολή της στην Έκθεση του ENNHRI για το κράτος δικαίου στην Ευρώπη (Αύγουστος 2023). Ως ανεξάρτητοι, εξουσιοδοτημένοι από το κράτος φορείς με ευρεία εντολή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι Εθνικοί Θεσμοί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΘΑΔ) είναι απαραίτητοι για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Παραδοσιακά, από το 2020, η υποβολή των εκθέσεων των ΕΘΑΔ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή γίνεται μέσω του Ευρωπαϊκού τους Δικτύου ENNHRI ώστε να συναχθούν και ορισμένα ωφέλιμα συμπεράσματα σε περιφερειακό επίπεδο με τη διατύπωση από κοινού συστάσεων προς τις κρατικές αρχές και τους ευρωπαίους φορείς χάραξης πολιτικής για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παρακολουθείστε εδώ ένα βίντεο για το ρόλο των εθνικών θεσμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη διαδικασία υποβολής εκθέσεων για τον ετήσιο κύκλο εξέτασης του κράτους δικαίου στην ΕΕ.
Την έκθεση του ENNHRI για το κράτος δικαίου στην Ευρώπη 2023 μπορείτε να τη βρείτε εδώ
Την έκθεση της ΕΕΔΑ για την κατάσταση του κράτους δικαίου 2023 μπορείτε να τη βρείτε εδώ
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο 2023 και μπορείτε να τη βρείτε εδώ . Η ΕΕΔΑ συμμετείχε μέσω διαβούλευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προετοιμασία της Έκθεσης ενώ συνομίλησε και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για ζητήματα κράτους δικαίου εντός του 2023.
Στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής γίνονται εκτενείς αναφορές σε θέσεις της ΕΕΔΑ, ιδίως σχετικά με το ζήτημα της υπερβολικής διάρκειας των δικών (σελ. 9), τις αλλαγές σε σχέδια νόμων κατόπιν παρατηρήσεων των ενδιαφερομένων μερών (σελ. 24), την εξαιρετικά σύντομη περίοδο διαβούλευσης νομοσχεδίων (σελ. 24) και τη συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων της ΑΔΑΕ με το νόμο 5002/2022 (σελ. 26). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρεται ρητά και στην υποχρέωση του κράτους να υποβάλει στην ΕΕΔΑ προς γνωμοδότηση τα νομοσχέδια που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιότητας αυτής (σελ. 25) καθώς και στον ενεργό ρόλο που διαδραματίζει η ΕΕΔΑ στο σύστημα των θεσμικών αντίβαρων. Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι η ύπαρξη του Μηχανισμού Καταγραφής Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών συνιστά θετική εξέλιξη στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της λογοδοσίας για τις αναφερόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια άτυπων αναγκαστικών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών από την Ελλάδα σε άλλες χώρες (σελ. 26).