Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και η ΕΕΔΑ εκφράζουν την ανησυχία τους για τη ρητορική σε βάρος της κοινωνίας των πολιτών
28 Αυγούστου 2025
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας κατ’ εφαρμογή των Αρχών των Παρισίων των Ηνωμένων Εθνών, εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για την κλιμάκωση της αρνητικής ρητορικής και του δυσμενούς κλίματος που διαμορφώνεται σε βάρος των προσφύγων, των μεταναστών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που τους υποστηρίζουν.
Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών διαδραματίζουν επί μακρόν καθοριστικό και θεσμικό ρόλο στην Ελλάδα, παρέχοντας καίρια στήριξη στα πλέον ευάλωτα άτομα, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεων, και ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή. Πρόκειται για αναγνωρισμένους εταίρους από τα Ηνωμένα Έθνη, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ίδια την ελληνική Πολιτεία, η οποία για χρόνια στηρίζεται στη συμβολή τους. Οι προσπάθειές τους συμπληρώνουν το έργο των κρατικών θεσμών και συμβάλλουν στη διασφάλιση μιας αποτελεσματικής και συμπεριληπτικής διακυβέρνησης. Οι οργανώσεις επιτελούν μια κρίσιμη για τη δημοκρατία λειτουργία, συμβάλλοντας στη λογοδοσία της εκάστοτε εξουσίας και στον σεβασμό του κράτους δικαίου.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν δημόσιες δηλώσεις, πρωτοβουλίες ή άτυπες διαρροές που στιγματίζουν φορείς της κοινωνίας των πολιτών ή προτείνουν την επιβολή τιμωρητικών μέτρων σε οργανώσεις που ενδέχεται να εκφράσουν διαφορετικές απόψεις ή προσφεύγουν στη δικαιοσύνη εκπροσωπώντας τους ανθρώπους που έχουν ζητήσει τη στήριξή τους. Η αρνητική αυτή ρητορική υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών και την πολυετή και αμοιβαία επωφελή συνεργασία κράτους και κοινωνίας των πολιτών. Ο έλεγχος και η λογοδοσία αποτελούν θεμιτές και αναγκαίες λειτουργίες τις οποίες αποδέχονται πλήρως οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Όταν όμως παρουσιάζονται ως απειλή ή τιμωρία, κινδυνεύουν να καταστούν μέσα εκφοβισμού και περιορισμού.
Καλούμε όλους τους φορείς που μετέχουν στον πολιτικό και δημόσιο διάλογο να συνεχίσουν να αναγνωρίζουν και να στηρίζουν τον καίριο ρόλο της κοινωνίας των πολιτών, διασφαλίζοντας ένα περιβάλλον όπου μπορεί να συνεχιστεί ελεύθερα, με διαφάνεια και χωρίς φόβο η συμβολή της. Ένα ασφαλές και ευνοϊκό πλαίσιο λειτουργίας για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνιστά πάγια σύσταση των διεθνών και ευρωπαϊκών οργάνων προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Μια ισχυρή κοινωνία των πολιτών αποτελεί ένα από τα πλέον ουσιαστικά εχέγγυα της Δημοκρατίας.
Η ΕΕΔΑ και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες θα συνεχίσουν να εργάζονται από κοινού με την ελληνική Πολιτεία, την κοινωνία των πολιτών, τις τοπικές κοινότητες και όλους τους εταίρους, ώστε να διασφαλίζεται ο σεβασμός και η προστασία των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπων – συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και των μεταναστών.