Συνεργασία με το διεθνές και περιφερειακό σύστημα των δικαιωμάτων του ανθρώπου

Η ανάγκη συμβολής των ΕΘΑΔ στην προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου εκτός των εθνικών συνόρων επισημαίνεται και από τις Αρχές των Παρισίων, οι οποίες μάλιστα τοποθετούν τις διεθνείς υποχρεώσεις των ΕΘΑΔ στον πυρήνα των αρμοδιοτήτων τους. Πιο συγκεκριμένα, οι Αρχές των Παρισίων ορίζουν ότι οι ΕΘΑΔ έχουν υποχρέωση να «συνεργάζονται με τα Ηνωμένα Έθνη και κάθε άλλο οργανισμό του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, με τους περιφερειακούς θεσμούς και τους εθνικούς θεσμούς άλλων χωρών που είναι αρμόδιοι για την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου» (Αρχές των Παρισίων, A.3.ε΄), να ενθαρρύνουν την επικύρωση διεθνών κειμένων προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Αρχές των Παρισίων, A.3. γ΄), καθώς επίσης και να «συνεισφέρουν στις εκθέσεις που υποβάλλουν τα Κράτη μέλη στα όργανα και τις επιτροπές των Ηνωμένων Εθνών και σε άλλους περιφερειακούς οργανισμούς» (Αρχές των Παρισίων, A.3. δ΄). Προκειμένου, δε, «να προωθούν και να διασφαλίζουν την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας, των κανονισμών και των πρακτικών με τα διεθνή κείμενα για τα δικαιώματα του ανθρώπου, στα οποία το Κράτος είναι συμβαλλόμενο μέρος, καθώς και την αποτελεσματική εφαρμογή τους» (Αρχές των Παρισίων, A.3.β΄), οφείλουν να έχουν πολύ καλή γνώση του διεθνούς δικαίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι οι ΕΘΑΔ που συμμορφώνονται με τις Αρχές των Παρισίων αποκτούν ολοένα και περισσότερο κύρος στο πλαίσιο του συστήματος των δικαιωμάτων του ανθρώπου και αναγνωρίζονται ως ξεχωριστοί φορείς με την ικανότητα, αφενός, να μεταφέρουν και εφαρμόζουν το διεθνές δίκαιο των δικαιωμάτων του ανθρώπου σε εθνικό επίπεδο, αφετέρου, να συνεισφέρουν τεχνογνωσία και εμπειρία σε περιφερειακά και διεθνή fora. Είναι, δε, σημαντικό να επισημανθεί, ότι η σχέση μεταξύ των ΕΘΑΔ και άλλων οργάνων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο των δικαιωμάτων του ανθρώπου – διεθνές ή περιφερειακό επίπεδο –είναι αμφίπλευρη και συμβιωτική. Το διεθνές σύστημα των δικαιωμάτων του ανθρώπου βασίζεται στους ΕΘΑΔ για την παροχή, με τρόπο ανεξάρτητο και αντικειμενικό, κάθε αναγκαίας πληροφορίας για την κατάσταση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη Χώρα τους. Οι ΕΘΑΔ, από την άλλη, επωφελούνται από το διεθνές τους status για να ενισχύσουν όσο το δυνατόν περισσότερο το καθεστώς προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου σε εθνικό επίπεδο, διαδρώντας ενεργά και μαθαίνοντας από τις βέλτιστες πρακτικές ομόλογων επιτροπών.

Σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας της, η ΕΕΔΑ έχει ως αποστολή «την ανταλλαγή εμπειριών σε διεθνές επίπεδο με ανάλογα όργανα διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο ΟΑΣΕ ή άλλων Κρατών» (άρθρο 1, παρ. 5 β΄ του Νόμου 2667/1998) ενώ ταυτόχρονα είναι επιφορτισμένη με τη διατύπωση γνώμης για εκθέσεις που πρόκειται να υποβάλει η Χώρα σε διεθνείς οργανισμούς για συναφή θέματα (άρθρο 1, παρ. 6 ε΄), τη διατήρηση μόνιμης επικοινωνίας και συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς, παρεμφερή όργανα άλλων χωρών, εθνικές ή διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (άρθρο 1, παρ. 6 στ΄) καθώς επίσης και την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, εκφέροντας σχετική γνώμη προς τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας (άρθρο 1, παρ. 6 ι΄).

Παράλληλα, συναισθανόμενη την ευθύνη της ως ΕΘΑΔ και ανταποκρινόμενη στην αποστολή που της έχει αναθέσει ο εθνικός νομοθέτης και η οποία συνίσταται, μεταξύ άλλων, στη διαρκή παρακολούθηση της εξέλιξης των θεμάτων προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, την προώθηση της σχετικής έρευνας, την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης (άρθρο 1, παρ. 5 α΄ του Νόμου 2667/1998) και την οργάνωση Κέντρου Τεκμηρίωσης για τα δικαιώματα του ανθρώπου (άρθρο 1, παρ. 6 θ΄), η ΕΕΔΑ προέβη στη συλλογή και παράθεση σε ένα ενιαίο κατάλογο των διεθνών και ευρωπαϊκών νομικά δεσμευτικών κειμένων που έχουν ως αντικείμενο την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, με στόχο πάντα τη διασφάλιση του ευρύτερου δυνατού πλαισίου προστασίας για τα δικαιώματα του ανθρώπου. Ο Κατάλογος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Συμβάσεων για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου που εκδίδει η ΕΕΔΑ ανανεώνεται σε τακτική βάση και αποτελεί χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του εφαρμοστή και μελετητή του δικαίου. Περιλαμβάνει συμβάσεις που έχουν συναφθεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ, της UNESCO, της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Copyright © 2022 Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ). Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος.