Η ΕΕΔΑ εκπροσωπείται στην Ομάδα Εργασίας για το Άσυλο και τη Μετανάστευση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Θεσμών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από την Ειδική Επιστήμονα, Εύα Τζαβαλά, η οποία εξελέγη Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας και έχει αναλάβει καθήκοντα από το Μάρτιο του 2021.
Στην Ομάδα Εργασίας για το Άσυλο και τη Μετανάστευση συμμετέχουν περισσότεροι από 30 Εθνικοί Θεσμοί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΘΑΔ) από χώρες της Ευρώπης. Η Ομάδα Εργασίας προάγει την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των μελών αυτής, την ενημέρωση και εκπαίδευσή τους σε σύγχρονα ζητήματα ενώ συντονίζει κοινές δράσεις των Ευρωπαϊκών ΕΘΑΔ σε περιφερειακό επίπεδο. Διατηρεί σταθερή συνεργασία με όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης ενώ παράλληλα συνεργάζεται και με διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις και διεθνείς οργανισμούς σε επιλεγμένες δράσεις. Υποστηρίζεται από Γραμματεία με έδρα στις Βρυξέλλες.
Η ΕΕΔΑ υπήρξε καθόλα τα χρόνια συμμετοχής της στην Ομάδα Εργασίας ενεργό μέλος. Ενδεικτικά, η ΕΕΔΑ συνέβαλε με σχόλια και προτάσεις σε θέματα εναλλακτικών της κράτησης μέτρων στο πλαίσιο της μετανάστευσης και διοικητικής κράτησης μεταναστών (βλ. τελικά κείμενα: CDDH-MIG, Draft analysis of the legal and practical aspects of effective alternatives to detention in the context of migration; CDCJ, Draft European Rules on the Administrative Detention of Migrants).
Τα τελευταία έτη (2019-2021) η Ομάδα Εργασίας εστιάζει στα Δικαιώματα των Μεταναστών στα Σύνορα. Η ΕΕΔΑ στο πλαίσιο αυτό έχει συμβάλει στη σύνταξη ενός Κειμένου Βάσης για το ρόλο των ΕΘΑΔ στην προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών στα σύνορα και ενός Οδηγού για τις επιτόπιες επισκέψεις στα σύνορα. Τον Ιανουάριο του 2020, η ΕΕΔΑ επισκέφθηκε τη Σάμο. Στη συνέχεια, τον Μάρτιο του 2020, η ΕΕΔΑ εξέδωσε Δήλωση για την επανεξέταση των πολιτικών ασύλου και μετανάστευσης και τη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της ΕΕ. Τον Απρίλιο του 2020, οι ΕΘΑΔ της Ελλάδας, της Γερμανίας, της Κροατίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης υιοθέτησαν Κοινή Δήλωση για την κατάσταση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και την ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου. Η ΕΕΔΑ συμμετείχε στη σύνταξη κειμένων πολιτικής, όπως γιατί οι ΕΘΑΔ είναι μέρος της λύσης για ισχυρότερη παρακολούθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της Ευρώπης, καθώς και ποιες είναι εκείνες οι αρχές που πρέπει να διέπουν την ίδρυση και λειτουργία των μηχανισμών παρακολούθησης των συνόρων που προτείνει το Σύμφωνο της ΕΕ για τη Μετανάστευση και το Άσυλο (βλ. σχετική Γνωμοδότηση).
Τον Ιούλιο του 2021, η ΕΕΔΑ μετά από πολύμηνη έρευνα και παρακολούθηση της κατάστασης στα σύνορα και στο πλαίσιο επικαιροποίησης των θέσεων της από την τελευταία Έκθεση Αναφοράς για το Προσφυγικό και Μεταστατικό Ζήτημα δημοσίευσε την Εθνική Έκθεση για την κατάσταση των δικαιωμάτων των μεταναστών στα σύνορα (βρείτε εδώ το σχετικό υλικό).
