Διεθνής Ημέρα των Ρομά: Ισότιμη πρόσβαση των Ρομά στην κοινωνία και την οικονομία
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας σε θέματα προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα των Ρομά (8 Απριλίου), υπογραμμίζει την ανάγκη αντιμετώπισης του κοινωνικοοικονομικού αποκλεισμού των Ρομά και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους μέσα από την προώθηση της ισότιμης πρόσβασής τους σε όλους τους τομείς την οικονομικής και κοινωνικής ζωής.
Η ΕΕΔΑ χαιρετίζει την έναρξη των εργασιών της Διεθνούς Επετειακής Συνδιάσκεψης των Ρομά που θα πραγματοποιηθεί στις 8 και 9 Απριλίου 2021 με έδρα την Αθήνα, με αφορμή τα 50 χρόνια από το Α’ Παγκόσμιο Συνέδριο των Ρομά (Λονδίνο 1971) και τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.
Η ΕΕΔΑ, ως ο Εθνικός Θεσμός για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΘΑΔ) στην Ελλάδα, από την ίδρυσή της παρακολουθεί στενά τα ζητήματα μεταχείρισης των Ρομά αποδίδοντας ύψιστη σημασία στην διαφύλαξη των δικαιωμάτων τους[1]. Λαμβάνοντας υπόψη και παρακολουθώντας τις εξελίξεις σε τοπικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, η ΕΕΔΑ καλωσορίζει την πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Καταπολέμησης της Φτώχειας για εκπόνηση της «Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά 2021-2027», στο πλαίσιο της οποίας η Εθνική Επιτροπή κατέθεσε πρόσφατα τη γραπτή συνεισφορά της[2]. Υπό το πρίσμα αυτό, η ΕΕΔΑ καλωσορίζει επίσης και ευθυγραμμίζεται με τις προτάσεις και διαπιστώσεις που διατυπώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Ανακοίνωσή της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο: «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά» (COM(2020) 620 final), για την περίοδο 2020-2030, σύμφωνα με τις οποίες στόχος θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση του κοινωνικοοικονομικού αποκλεισμού των Ρομά και η καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους μέσω της προώθησης της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την υγεία και τη στέγαση.
Η ΕΕΔΑ έχει εκφράσει την ιδιαίτερη ανησυχία της για το σοβαρό αντίκτυπο που έχουν τα περιοριστικά μέτρα που έλαβε η Πολιτεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ιδίως στην απόλαυση των δικαιωμάτων από τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και πιο συγκεκριμένα τους Ρομά. Συντάσσεται, δε, πλήρως με την πρόσφατη διαπίστωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI), σύμφωνα με την οποία, παρότι η περιθωριοποίηση και ο αποκλεισμός που βιώνουν πολλοί Ρομά δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, η πανδημία έχει επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση αυτή, ιδίως σε ό,τι αφορά στην πρόσβασή τους στην εργασία και τις βασικές υπηρεσίες, καθώς επίσης και την πρόσβαση των μαθητών Ρομά στην εκπαίδευση. Η άρση του κοινωνικού αποκλεισµού που υφίστανται οι Ρομά στην Ελλάδα αποτελεί πάγια και διαρκή σύσταση της ΕΕΔΑ προς τις αρμόδιες Αρχές, οι οποίες οφείλουν να λάβουν υπόψη τους τις ειδικές συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού των Ρομά και να πάρουν τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία της δημόσια υγείας χωρίς διακρίσεις και δυσανάλογες επιπτώσεις στα δικαιώματά τους.
Η Εθνική Επιτροπή σε συνεργασία με την Πανελλαδική Ομοσπονδία Ελλήνων Ρόμ «ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ» που μετέχει στη σύνθεση της ΕΕΔΑ, θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά ζητήματα που άπτονται των δικαιωμάτων των Ρομά, συμμετέχοντας ενεργά σε πρωτοβουλίες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, προσβλέποντας στην πρόληψη και καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος των Ρομά, την εξασφάλιση εποικοδομητικού διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών και την ενθάρρυνση και ενδυνάμωση της πρόσβασής τους στην κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και πολιτική ζωή.
[1] Η προστασία των δικαιωμάτων των Ρομά στην Ελλάδα: Κατάλογος κειμένων της ΕΕΔΑ και Διεθνών Οργάνων
[2] Συνεισφορά της ΕΕΔΑ στο πλαίσιο εκπόνησης της Νέας Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά για την περίοδο 2021 – 2027