Στην Ελλάδα, ο θεσμικός ρόλος του Εθνικού Θεσμού Προώθησης και Προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΘΑΔ) έχει ανατεθεί στην ΕΕΔΑ. Στο πλαίσιο εναρμόνισης με τις Αρχές των Παρισίων, ομόλογοι Εθνικοί Θεσμοί λειτουργούν ήδη στις περισσότερες χώρες. Αυτή τη στιγμή, 79 Χώρες στον κόσμο διαθέτουν πλήρως εναρμονισμένους ΕΘΑΔ (βαθμό Α΄) και αρκετές άλλες έχουν δρομολογήσει την ίδρυση των δικών τους Εθνικών Θεσμών (βλ. GANHRI, Chart of the status of National Institutions).

Ο βαθμός συμμόρφωσης προς τις Αρχές των Παρισίων είναι η βάση σύμφωνα με την οποία αξιολογούνται – και κατά τακτά χρονικά διαστήματα, επαναξιολογούνται – οι ΕΘΑΔ από το Παγκόσμιο Συντονιστικό Όργανο των ΕΘΑΔ (Global Alliance of National Human Rights Institutions, GANHRI). Με βάση την αξιολόγηση αυτή τους αποδίδεται status A (πλήρης συμμόρφωση) ή status Β (ελλιπής συμμόρφωση), το οποίο και καθορίζει τη δυνατότητά τους να συμμετέχουν σε μία σειρά από μηχανισμούς

• του ΟΗΕ, ενδεικτικά στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Council), τα ελεγκτικά όργανα των διεθνών συμβάσεων για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου (Treaty Bodies), ειδικούς εισηγητές και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες (Ειδικές Διαδικασίες-Special Procedures), το μηχανισμό Οικουμενικής Περιοδικής Αξιολόγησης (Universal Periodic Review)
• του Συμβουλίου της Ευρώπης: ενδεικτικά συνεργασία με τον Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την Επιτροπή για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT), την Επιτροπή κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας (ECRI)
• της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ενδεικτικά συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (Fundamental Rights Agency). Έτσι, συνδιαμορφώνουν το διεθνές τοπίο των δικαιωμάτων του ανθρώπου και προωθούν την προστασία τους σε κάθε χώρα.

Η ΕΕΔΑ επανεξελέγη τον Οκτώβριο 2018 για δεύτερη συνεχόμενη θητεία (2019-2022) στην Ευρωπαϊκή Συντονιστική Επιτροπή (European Coordinating Committee, ECC), η οποία αποτελεί το εκτελεστικό όργανο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Θεσμών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (European Network of National Human Rights Institutions, ENNHRI).  Επιπλέον κατά την ίδια Γενική Συνέλευση του ENNHRI,  η ΕΕΔΑ εξελέγη μέλος του Γραφείου (Bureau) της Παγκόσμιας Συμμαχίας Εθνικών Θεσμών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Global Alliance of National Human Rights Institutions, GANHRI). Την ΕΕΔΑ εκπροσωπεί στα εσωτερικά όργανα διοίκησης τόσο του ευρωπαϊκού όσο και του παγκόσμιου δικτύου των ΕΘΑΔ η Πρόεδρός της, Μαρία Γαβουνέλη. Πέραν της συμμετοχής της σε διοικητικά όργανα των δικτύων ΕΘΑΔ, η ΕΕΔΑ μετέχει ενεργά στις συναντήσεις, εκδηλώσεις και Ομάδες Εργασίας του GANHRI και του ENNHRI.
Η ΕΕΔΑ υπήρξε από το 2002 έως και το 2008 εκλεγμένο Μέλος του τετραμελούς Ευρωπαϊκού Συντονιστικού Οργάνου των ΕΘΑΔ και Μέλος του δεκαεξαμελούς Παγκόσμιου Συντονιστικού Οργάνου των ομολόγων Θεσμών ενώ την περίοδο 2009-2011 ήταν Προεδρεύουσα της Ειδικής Ομάδας των Ευρωπαϊκών Εθνικών Θεσμών για την Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα